BIP

Odsłonięcie Epitafium Bolesława Pobożnego w Kaliskiej Katedrze

18 grudnia 2025 r., w Katedrze Kaliskiej, z inicjatywy Komisji Pamięci Historycznej Miasta Kalisza i Archiwum Państwowego w Kaliszu, odsłonięto tablicę upamiętniającą księcia Bolesława Pobożnego.

W uroczystości tej udział wzięli m. in.: przewodniczący Rady Miasta Kalisza Sławomir Lasiecki wraz z członkami KPHMK: Grażyną Dziedziak, Leszkiem Ziąbką, dr. Jarosławem Dolatem, autorem projektu tablicy Maciejem Garbowiczem; sekretarz Powiatu Kaliskiego Ziemowit Józefiak, ks. prałat Adam Modliński - proboszcz Katedry Kaliskiej; ks. dr Jarosław Powąska reprezentujący biskupa kaliskiego; naczelnik Wydziału Kultury i Sztuki, Sportu i Turystyki Urzędu Miasta Kalisza Tomasz Wojcieszak; dr Justyna Ratajczyk reprezentująca dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej im. A. Asnyka w Kaliszu; Henryka Karolewska reprezentująca dyrektora Książnicy Pedagogicznej w Kaliszu; badacz mediewista Jerzy Łojko; uczniowie Szkoły Podstawowej Nr 12 im. księcia Bolesława Pobożnego w Kaliszu wraz z dyrektorem Iwoną Frąszczak; poczty sztandarowe: SP Nr 12 w Kaliszu i V Liceum Ogólnokształcącego w Kaliszu.

Spotkanie otworzyła pieśń Bogurodzica, w wykonaniu studentów Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego UAM pod batutą Beaty Szymańskiej.

Przewodnicząca KPHMK i dyrektor APK dr Grażyna Schlender, wyjaśniła, że książę Bolesław Pobożny był prawnukiem Mieszka III Starego. Jego córka, Jadwiga, była żoną Władysława Łokietka i matką Kazimierza Wielkiego - jedyną kaliszanką na tronie królewskim. Bolesław Pobożny zmarł w Kaliszu w 1279 r. Komisja Pamięci Historycznej Miasta Kalisza, powołana przez prezydenta Krystiana Kinastowskiego 14 kwietnia 2022 r., uznała, że powinien być upamiętniony w Kaliszu, w roku Miasta Królewskiego. Jest to już trzecia tablica w przestrzeni miejskiej, która pojawiła się dzięki współpracy KPHMK i APK. Pierwszą, poświęconą Mieszkowi III Staremu, odsłonięto w Katedrze Kaliskiej w listopadzie 2022 r. Druga, upamiętniającą Żołnierzy Wyklętych, zawisła na murach byłego kaliskiego więzienia w październiku 2023 r. Teraz nadszedł czas na oddanie należytej czci księciu Bolesławowi Pobożnemu, który przeniósł Kalisz na wschodni brzeg Prosny i przeprowadził w 1257 r. lokację miasta. Dyrektor APK podziękowała władzom Kalisza i ks. prałatowi Adamowi Modlińskiemu za poparcie tej inicjatywy, Maciejowi Garbowiczowi za wykonanie projektu epitafium, a ks. dr. Jarosławowi Powąsce za przekład polskiego tekstu na język łaciński. Dzięki tej tablicy Kalisz odzyska kawałek historii - spuentowała dr Grażyna Schlender.

Sławomir Lasiecki reprezentujący władze miasta Kalisza, podziękował wszystkim członkom KPHMK za owocną pracę na rzecz upamiętniania osób ważnych dla historii Kalisza. Szczególne słowa podziękowania skierował do dyrektor APK i przewodniczącej KPHMK dr Grażyny Schlender i projektanta tablicy Macieja Garbowicza.

Znany badacz, absolwent UAM, mistrz kwerendy archiwalnej, Jerzy Łojko nakreślił w krótkim wystąpieniu bliżej sylwetkę księcia Bolesława Pobożnego. Prelegent napisał w swoim życiu ponad 300 prac naukowych. Opublikował m. in. Civitas Pyzdry. Dzieje miasta do roku 1793; Civitas Konin. Dzieje miasta i okolicy do schyłku XVIII stulecia. Wystąpienie rozpoczął od tego, że sporo uwagi Bolesławowi Pobożnemu poświęcono w Kronice Wielkopolskiej. To on dokonał lokacji Kalisza na prawie magdeburskim. Jego władztwo znacznie wykraczało poza terytorium kaliskie i sięgało aż po zachodnią granicę państwa polskiego. On sam nigdy złowrogo nie zwrócił się przeciwko swemu bratankowi Przemysłowi II, a zanim ten się narodził, sprawował rządy po śmierci brata Przemysła I w 1257 r. Za księcia Bolesława Pobożnego Wielkopolska przeszła od gospodarki towarowo-wymiennej do gospodarki towarowo-pieniężnej, wkroczyła dumnie w europejską przestrzeń kulturową i ekonomiczną.

Ostatnim, najważniejszym momentem uroczystości było odsłonięcie przez przedstawicieli władz miasta, KPHMK i APK tablicy - epitafium upamiętniającego księcia Bolesława Pobożnego w kościele św. Mikołaja. Temu podniosłemu momentowi towarzyszyła pieśń Gaude Mater Polonia w wykonaniu chóru. Od dziś kaliszanie mają kolejne ważne miejsce pamięci, wskazujące na znamienitą przeszłość królewskiego miasta.