29 lipca 2025 r., w Pałacu Prezydenckim w Warszawie, uroczyście wręczono odznaczenia państwowe osobom posiadającym wybitne zasługi na rzecz służby Państwu i społeczeństwu.
Dyrektor Archiwum Państwowego w Kaliszu dr Grażyna Schlender została uhonorowana Złotym Krzyżem Zasługi, przyznanym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę, za zasługi dla ochrony i konserwacji zasobów archiwalnych.
Dr Grażyna Schlender odznaczenie odebrała z rąk Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzeja Dery w obecności m. in. zastępcy Szefa Kancelarii Prezydenta RP Piotra Ćwika, doradców Prezydenta RP Beaty Kempy, Alvina Gajadhura i Sławomira Mazurka oraz kapelana Prezydenta RP ks. Zbigniewa Krasa.
W uroczystości nadania odznaczeń państwowych z ramienia Archiwum Państwowego w Kaliszu uczestniczyły także kierownik Oddziału IV Popularyzacji Zasobu Archiwalnego dr Anna Bestian-Zając wraz z odpowiedzialną za kadry i rozwój zawodowy Agnieszką Perskawiec.
Dr Grażyna Schlender pracę w Archiwum Państwowym w Kaliszu rozpoczęła w 2007 r. Już wcześniej miała w swoim dorobku bogatą działalność związkową i społeczną. W latach 1991-2007 była przewodniczącą Międzyzakładowej Komisji NSZZ "Solidarność" Koło Grodzkie w Kaliszu, która zrzeszała m. in. pracowników kaliskiej biblioteki asnykowskiej, teatru oraz Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu. W tym okresie prowadziła także działalność szkoleniową. Była metodykiem w Dziale Szkoleń Zarządu Regionu Wielkopolska Południowa i Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" w Gdańsku. Współautorka ogólnopolskiego podręcznika pt. SOD - Szkolenie Ogólnozwiązkowe Działaczy, wydanego przez Komisję Krajową w Gdańsku. Napisała dwie, pionierskie monografie "Solidarności" w regionie Wielkopolska Południowa pt. Solidarność Wielkopolski Południowej w latach 1980-2000. Zarys dziejów (wydana w 2001 r. przez Zarząd Regionu NSZZ "Solidarność" Wielkopolska Południowa) i NSZZ Solidarność w województwie kaliskim w latach 1980-1990 (wydana przez Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w 2006 r.). Opracowała ok. 100 biogramów działaczy "Solidarności" Region Wielkopolska Południowa i 50 haseł tematycznych na potrzeby wydawnictwa "Encyklopedii Solidarności. Opozycja w PRL 1976-1989".
Przez 23 lata pracowała w Bibliotece Asnykowskiej w Kaliszu angażując się w wiele inicjatyw o charakterze patriotycznym. Równolegle prowadziła działalność związkową, społeczną i wydawniczą. Jest autorką monografii pt. Książnica Asnykowska w Kaliszu (2007 r.). Dr Grażyna Schlender aktywnie wspierała działalność Związku Sybiraków oraz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Oddział w Kaliszu.
Po objęciu stanowiska dyrektora Archiwum Państwowego w Kaliszu nadała tej instytucji profil wydawniczo-popularyzatorski. Dr Grażyna Schlender zainicjowała wydawanie książek popularno-naukowych, zaopatrzonych w profesjonalny aparat pomocniczy.
Od 2008 r. Archiwum wydało 37 niezwykle ważnych dla ogólnopolskiego i lokalnego rynku wydawniczego publikacji, w tym także nawiązujących do najnowszej historii Polski m. in. Calisiana rozproszone w archiwach polskich (1945-1989); Druki niezależne w Polsce w latach 1945-1990; Oni walczyli o naszą wolność; Konspiracja antykomunistyczna w Wielkopolsce południowo-wschodniej w latach 1945-1956.
Jako dyrektor Archiwum, dr Grażyna Schlender ogromną rolę przykłada do szerzenia wiedzy historycznej pośród lokalnej społeczności, w szczególności młodzieży szkolnej. Niejednokrotnie wygłaszała wykłady na terenie szkół średnich w Kaliszu i Ostrowie Wlkp., m. in. na temat genezy "Solidarności" i stanu wojennego w województwie kaliskim.
Samo Archiwum, pod kierunkiem dr Grażyny Schlender, stało się instytucją otwartą, posiadającą bogatą ofertę edukacyjną, do której często przychodzą grupy szkolne na niepowtarzalne lekcje tematyczne.
Archiwum jest znane z organizacji niezwykle ciekawych wystaw o przeróżnej tematyce, prezentowanych w swojej siedzibie, przestrzeni miejskiej oraz Internecie. Warto wymienić takie ekspozycje jak np.: Portret Miasta. Architektura Kalisza w dokumentach archiwalnych; Twarze kaliskiej bezpieki; Ostrów Wielkopolski - gorące lato 1980 r.; Wolność jest w nas.
Archiwum corocznie organizuje konferencje naukowe, w trakcie których można wysłuchać w Kaliszu prelekcji badaczy i historyków z terenu całej Polski. Dotyczyły one m. in. calisianów rozproszonych w archiwach polskich, prasy opozycyjnej w Polsce w latach 1945-1990, kobiet w "Niepodległej", śladów Powstania Warszawskiego na Ziemi Kaliskiej, opozycji antykomunistycznej na Ziemi Kaliskiej w latach 1945-1956.
Dr Grażyna Schlender angażuje się w wiele inicjatyw społecznych. Zainicjowała organizację w Kaliszu miejskich obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych pod gmachem byłego kaliskiego więzienia, w których biorą udział przedstawiciele władz wojewódzkich, powiatowych, miejskich, służb mundurowych, instytucji kulturalno-naukowych i oczywiście szkół. W nawiązaniu do tej tematyki udało się także zainicjować, we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, akcję poszukiwania grobów lokalnych bohaterów, którzy stracili życie w kaliskim więzieniu za to, że walczyli z komunistami.
Dr Grażyna Schlender przewodniczy Komisji Pamięci Historycznej Miasta Kalisza, która została powołana do istnienia w 2022 r. przez prezydenta Miasta Kalisza Krystiana Kinastowskiego. Do głównych zadań tego gremium należy m. in. doradztwo w sprawach pamięci narodowej, inicjowanie wniosków o upamiętnienie miejsc pamięci, opiniowanie w sprawach pojawienia się nowych obiektów miejsc pamięci oraz popularyzowanie za pomocą środków masowego przekazu miejsc związanych z historią Kalisza. Do tej pory Komisji udało się upamiętnić: Mieszka III Starego poprzez wystawienie tablicy pamiątkowej w Katedrze Kaliskiej oraz Żołnierzy Wyklętych Ziemi Kaliskiej poprzez odsłonięcie tablicy na murach byłego kaliskiego więzienia.
